သူရိယသိဒၷႏၱ(Surya Siddhanta) က်မ္း

ဒီပို႔စ္ေလးကို ေအာက္ပါလင့္မွာ တိုက္ရိုက္ကူးခ် တင္ျပလိုက္ပါတယ္ခင္ဗ်ာ။
စာဖတ္လာသူမ်ားအေနနဲ႔ မူလလင့္ကို သြားဖတ္ေနရမယ့္ ကလစ္ေလး တစ္ခ်က္သက္သာေစလိုတာေၾကာင့္ ကူးျပလိုက္ရတာပါခင္ဗ်။ မူလဘေလာ့မွာ cbox မထားတာေၾကာင့္ comment ေပးျပီး ကူးလာခဲ့ပါတယ္ခင္ဗ်ာ။

http://phyowaikyaw.blogspot.com/2007/05/blog-post_31.html

သူရိယသိဒၷႏၱ(Surya Siddhanta) က်မ္း ေခၚ ေခာတ္သစ္သခ်ာၤဘာသာ၏ ဇစ္ျမစ္


တစ္ခါတံုးက ျမန္မာ ထန္းဖူးဇာတာ ေဗဒင္ေဆာဖ့္၀ဲတစ္ခုကို C++ မွ C# သို႔ျပန္ဆိုေရးသားေပးရဖူးသည္။ မူရင္းေရးသားသူသည္ ကို၀ဏၰကိုျဖစ္သည္။ တစ္ႀကိမ္ အင္တာနက္ဂ်ာနယ္မွာ သူႏွင့္သူ၏ ကြန္ပ်ဴတာနကၡတ္ ပညာရပ္ အေၾကာင္းကို ေဆာင္းပါးတစ္ခုေရးေပးခဲ့ရဖူးသည္။ အဲဒီတံုးက သူ႕ souce code မ်ားကို ေလ့လာလိုပါက ဖတ္ရႈရန္ေပးခဲ့သည္။ မဖတ္ျဖစ္ခဲ့ပါ။ ေနာက္ႏွစ္အနည္းငယ္အၾကာမွ အမွတ္မဲ့ ဖတ္ရႈမိခဲ့ ၿပီး ၄င္း source code ထဲတြင္လြန္စြာစိတ္၀င္စားဖြယ္ ေကာင္းေသာလွ်ိဳ႕၀ွက္နက္နဲသည့္ ေရွးေဟာင္းနည္းပညာရပ္ တစ္ခုျမဳပ္ႏွံေရးသားထားသည္ ကိုတျဖည္းျဖည္းသိရွိလာခဲ့သည္။ ၄င္းမွာ ေရွးေဟာင္းအိႏၵိယမွ ဘုရားမပြင့္မီကတည္းက ေပၚထြန္းခဲ့သည့္ သူရိယသိဒၷႏၱ(Surya Siddhanta) က်မ္းမွ Algorithm မ်ားျဖစ္ေၾကာင္းသိရွိလာခဲ့ရသည္။ ထို DOS Mode C++ program မ်ားကို နားလည္ေအာင္ဖတ္ရႈကာ Web-based ေဆာဖ့္၀ဲသို႔ အသြင္ေျပာင္းေပးခဲ့သည္။ အဲဒီ program ၿပီးေတာ့ မႏၱေလးမွ အကိုႀကီး ကိုရဲျမတ္သူက hosting အတြက္ sponsor လုပ္ေပးခဲ့သည္။ ရိုးသားစြာ ၀န္ခံရလွ်င္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ သံုးေယာက္လံုးသည္၊ တာ၀န္အရ ေသာ္လည္းေကာင္း ေငြေၾကးအကိ်ဳးအျမတ္တြက္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ နာမည္ႀကီးခ်င္လို႔ေသာ္လည္းေကာင္း လုပ္ခဲ့တာမဟုတ္ပါ။ စိတ္၀င္စားလြန္းလို႔ လုပ္ခဲ့တာျဖစ္သည္။ အက်ိဳးအျမတ္တစ္ခုကေတာ့ ရာသီ၊နကၡတ္၊ျပကၡဒိန္ မ်ားအေၾကာင္း နဲနဲေလာက္ ပိုမိုသိရွိလာခဲ့ရတာပဲျဖစ္ပါသည္။

ယခု အဲဒီ သူရိယသိဒၷႏၱ(Surya Siddhanta) က်မ္းအေၾကာင္း နည္းနည္း ေျပာျပခ်င္သည္။ ကၽြန္ေတာ္ သိထားသေလာက္ အသိသည္ ေတာင္ဇလပ္ပန္းကို ထုပ္ေသာ ဖက္မွ်သာ ေမႊးပ်ံ႕မည္ကို ဦးစြာ၀န္ခံပါသည္။ အဲဒီ သိထားသေလာက္ကေလးကိုပဲ ေျပာျပခ်င္ပါသည္။

နကၡတၱေဗဒတြင္ ႏွစ္ပိုင္းရွိပါသည္။ အတြက္ပိုင္း ႏွင့္ အေဟာပိုင္း ျဖစ္ပါသည္။ ယခုေျပာျပခ်င္သည္မွာ အတြက္ပိုင္းကိုေျပာျပခ်င္တာျဖစ္သည္။ မိတ္ေဆြ ဖတ္ရႈခဲ့ၿပီးသည့္အတိုင္း ၄င္းေဆာဖ့္၀ဲ အတြင္းဘက္ မွ Algorithm မ်ားသည္ ေရွးေဟာင္း အိႏၵိယ နကၡတ္က်မ္းတစ္ခုျဖစ္သည့္ သူရိယသိဒၶႏၱက်မ္းလာ နည္းနိသွ် ကို အေျချပဳထားသည္ ကို အက်မ္းအားျဖင့္ သိရွိခဲ့ၿပီးျဖစ္ေပလိမ့္မည္။

သူရိယသိဒၶႏၱက်မ္း သည္ အိႏၵိယမွ ေခတ္ဦး နကၡတၱေဗဒ(Astronomy) ပညာဆိုင္ရာ က်မ္းတစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ ေနာက္ ၄-ရာစုေလာက္ မွ extant version စထြက္သည္။ ေနာက္ပိုင္း အေရွ႔အလယ္ပိုင္းတြင္ အာရဗီဘာသာစကားသို႔လည္းေကာင္း၊ အေနာက္တိုင္း တြင္ လက္တင္ဘာသာ စကားသို႔လည္းေကာင္း ျပန္ဆိုေရးသားခဲ့ၾကသည္။ အေနာက္တိုင္း ပညာရပ္မ်ားတြင္ ၄င္း၏ အေငြ႔အသက္မ်ား လႊမ္းမိုးဆဲျဖစ္သည္။(ေရးသူမသိပါ၊ တခ်ိဳ႕စာအုပ္မ်ားတြင္လည္း စ်န္အဘိဥာဥ္ရ ရေသ့ တပသီမ်ားက အဘိဥာဥ္ျဖင့္ စၾက၀ဠာတခြင္ ကို ရႈစား၍ စီရင္ထားသည္ဟုလည္း ေရးထားၾကသည္။ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏိုင္ေပသည္။ အံ့ဖြယ္ေကာင္းေအာင္ တိက်လွ၍ျဖစ္သည္။)

ေရွးေရွးတံုးက အဂၤလိပ္ စက္နာရီ မရွိ။ အခ်ိန္ကို သူတို႔နည္းသူတို႔ဟန္ျဖင့္ ဒီလိုတြက္ၾကသည္။

၁။ အသက္ရႈသြင္းရႈထုတ္တခ်က္ (one respiration) မွစတင္ေရတြက္သည္။ ၄င္းကို ၁ ပရနာ (prana)။

၂။ အသက္ေျခာက္ႀကိမ္ရႈသြင္းရႈထုတ္ကို ၁ ၀ိနဒီ(vinadi)။

၃။ ၆၀ ၀ိနဒီ(vinadi)ကို ၁ နဒီ(nadi)။

၄။ ၆၀ နဒီ လွ်င္ ၁ ရက္ (ေန႔+ည) ၊ ၄င္းရက္အမ်ိဳးအစားကို "သာ၀န"(savana)(civil) ရက္ ဟုေခၚသည္။

၅။ ၄င္း "သာ၀န(savana)" ၃၀ ရက္ လွ်င္ ၁ "သာ၀န(savana)" လ၊

၆။ ေနာက္တနည္း လေပၚမွာရွိတဲ့ အေရးအေၾကာင္း ကို တိထီ(tithi)၊ တိထီ(tithi) ၁၅ ခါေပၚၿပီး ၁၅ခါ ငုပ္လွ်င္ တလ၊ အဂၤလိပ္လို ဒီလိုနည္းျဖင့္ေရတြက္တဲ့လကို Lunar Month ဟုေခၚသည္။

၇။ ၄င္း ၁၂ လ လွ်င္ လူတို႔သက္တမ္းအားျဖင့္ တႏွစ္။

၈။ လူတစ္ႏွစ္သည္ နတ္တို႔၏ သက္တမ္း အားျဖင့္ ၁ ရက္

၉။ နက္သက္ ၃၆၀ ရက္ သည္ နတ္ႏွစ္ ၁ ႏွစ္

၁၀။ နတ္သက္ ၁၂၀၀၀ ႏွစ္ ကို "ကတယုဂ္(caturyuga)" တစ္ခု ဟုေခၚသည္။ "ယုဂ္(yuga)" ဆိုသည္မွာ ယုဂ(yuga)-အပိုင္းအျခား။ (လူတို႔ ၏ ႏွစ္ အားျဖင့္ ျပန္လည္ေရတြက္လွ်င္ ၄၃၂၀၀၀၀ ႏွစ္)။ ၄င္း "ယုဂ္" ၁၀ ပံုပံုၿပီး ၄ပံု၊ ၃ပံု၊ ၂ပံု၊ ၁ပံု ခြဲသည္။ အဲဒီအပိုင္း အျခားကို "ကပ္(krta)" ဟုေခၚသည္။ တက္ကပ္ ႏွင့္ ဆုပ္ကပ္ ဆိုတာလူႀကီးသူမေတြ ေျပာတာၾကားဖူးၾကမည္ထင္သည္။(ယခုလက္ရွိေရာက္ေနတဲ့ "ကပ္(krta)" သည္ "ဆုပ္ကပ္" ျဖစ္သည္။ "ကလိယုဂ္ ဆုပ္ကပ္မွာ လုပ္ရတ္ႏွင့္ေပ်ာ္ရတယ္~ ဆရာႀကီး သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္း")

၁၁။ ၄င္း "ကတယုဂ္(caturyuga)" ေပါင္း ၁၀၀၀ "ယုဂ္(yuga)" ကို ၁ "ကမၻာ(kalpa)"

၁၂။ ၄င္း "၁ ကမၻာ(kalpa)" သည္ ျဗဟၼာတို႔ ၏ "တစ္ ေန႕လည္ခင္း"၊ ျဗဟၼာတို႔ ၏ ညကား ေနာက္ထပ္တကမၻာ(kalpa)။

အမွတ္မဲ့ၾကည့္လွ်င္ ေပါက္ကရေတြပါလားဟုထင္ျမင္စရာရွိသည္။ ဒီလိုေပါက္ကရ ေတြတြက္ ေတာ့ ေပါက္ကရေတြထြက္ မွာေပါ့ဟုေျပာစရာရွိသည္။ တိက်သေလာ မတိက်သေလာ ဥပမာ အားျဖင့္ ေျပာျပပါမည္။ သူရိယသိဒၷႏ ၱ က်မ္းလာ Algorithm ျဖင့္ တြက္လွ်င္ သာ၀န(savana) တစ္ႏွစ္ ကို 365.2563627 ရက္ျဖစ္သည္။ ယခု သိပၸံနည္းက်နည္းျဖင့္ တြက္လွ်င္ သာ၀န(savana)တစ္ႏွစ္ကို 365.25636305 ရက္ ျဖစ္သည္။ ေရွးေရွးတည္းက ဘုရားမပြင့္ခင္ကတည္းက သခ်ာၤပညာက ဒီေလာက္ထိ တိက်ဆဲ ေခာတ္မွီဆဲျဖစ္ပါသည္။

ကၽြန္ေတာ္တို႔ေဆာဖ့္၀ဲမွာက ဒီ ေရွးေဟာင္း Algorithm ေတြကို အေျချပဳၿပီး ေခာတ္သစ္သခ်ာၤအသြင္ေျပာင္းကာ ကမၻာစျဖစ္တဲ့ရက္ကို အေျချပဳကိန္းအျဖစ္ တြက္ထားပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ Web site ထဲမွာ မိတ္ေဆြရဲ႕ ေမြးသကၠရာဇ္ကို ထည့္ၿပီး တြက္လိုက္တာနဲ႔ Program Code ထဲမွာ ကမၻာစတည္တဲ့ ရက္ကေန စၿပီးေတာ့ မိတ္ေဆြေမြးတဲ့ အထိ ရက္စုစုေပါင္းကို အရင္တြက္ေစပါတယ္။ ေနာက္မွ အဲဒီကိန္းကို ၿဂိဳဟ္အသီးသီးရဲ Position ေတြတြက္တဲ့ Methods ေတြထဲကို Parameter Passing လုပ္ေပးလိုက္ပါတယ္။ ၿဂိဳဟ္ အသီးသီးရဲ႕ အျမန္ႏႈံး၊ ကမၻာလည္အား၊ ကမၻာႀကီး၏ ၾကႏ ၱီ ေခၚ ေစာင္းႏံႈးစတာေတြ ေရာ Parameter ေတြအျဖစ့္ထည့္တြက္ထားရသည္။ (ကမၻာႀကီးသည္ 23.5 ဒီဂရီ ေစာင္းေနသည္။ သူရိယသိဒၷႏ ၱမွာ အဲဒါကို ၾကႏၷီလို႔ေခၚသည္၊ ကိန္းေသ၂၃ အံသာ ၃၀လိတၱာဟု ညႊန္းထားသည္။) ၿဂိဳဟ္မ်ား အားလံုးသည္ ဘဲဥပံု လည္ပါတ္ေနသျဖင့္ Position မ်ားကို တြက္ရာတြင္ SINE, COSINE, TANGENT, SECANT တို႔ျဖင့္တြက္ထားရသည္။ ဒီလိုနဲ႔ပဲ Places, Motion, Direction, Moon and Eclipses, Projection of Eclipses, Planetary Conjuctions, Stars Rising and Settings, Moon Rising and Settings, Malignant Aspects of the Sun and Moon, Gnomon စတာေတြ ကို C# Planet Class ထဲမွာ Method ေတြခြဲၿပီး တြက္ထုတ္ထားသည္။

ဘုရားမပြင့္ခင္တည္းက ေပၚတဲ့ က်မ္းမွာ SIN ေတြ COS ေတြ ဘယ္ပါမလဲ လို႔ေျပာစရာ ရွိသည္။ ရွင္းဦးအံ့... သူရိယသိဒၷႏ ၱတြင္ SINE ကို "(jya)" ဟုေခၚသည္၊ COSINE ကို ""(kojya)"" ဟုေခၚေလသည္။ INVERSE SINE ကို "(otkramjya)" ဟုေခၚသည္။ ဘုရားမပြင့္ခင္တည္းက ကမၻာႀကီးလံုးတယ္ဆိုတာ၊ ကမၻာႀကီးေစာင္းေနတယ္ဆိုတာ၊ ေနေတြလေတြ ၿဂိဳဟ္ေတြ ဟာ ဘဲဥပံုလမ္းေၾကာင္းနဲ႔ သြားေနတယ္ဆိုတာေတြ က ေရွးလူေတြ သိၿပီးသားျဖစ္ပံုရေလသည္။ Ref: http://en.wikipedia.org/wiki/Surya_Siddhanta

ဒါေတြကို အေနာက္ႏိုင္ငံသားေတြ အရင္သိတာလား၊ အေရွ႔တိုင္းသားေတြ အရင္သိတာလား ဆိုတာ ကြဲျပားသြားခဲ့ရေလသည္။

ငယ္ငယ္က ဖတ္ရႈဖူးေသာ ဦးဘဂ်မ္း ၏ ကာတြန္းတပုဒ္ကို အမွတ္ရပါသည္။



လူငယ္။ "အဘေရ... အေနာက္ႏိုင္ငံေတြမွာ ေလယာဥ္ပ်ံေတြေပၚေနၿပီတဲ့"

အဘုိးအို။ "သူတို႕က ခုမွပါကြာ... ဒသဂီရိတို႔မ်ား မယ္သီတာကို ခိုးတံုးက ရထားပ်ံနဲ႔တဲ့"



မယံုမရွိပါႏွင့္။ အဲဒါ တကယ္ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ ေရွးေဟာင္း ပညာရပ္မ်ားတြင္ျမဳပ္ကြက္မ်ား အမွန္တကယ္ပင္ မ်ားစြာရွိပါသည္။ ကိုယ္တိုင္ေလ့လာဖူးမွ အံ့ၾသဘနန္းျဖစ္ခဲ့ရဘူးသည္။ ဂ်ပန္တြင္ စက္ရုပ္မ်ား ကို တြင္တြင္ႀကီး အသံုးျပဳေနၾကသည္။ ငယ္ငယ္က သင္ၾကားခဲ့ရသည္႕ Computer Science တြင္လည္း Artifical Intelligence ဟုေခၚသည့္ဘာသာရပ္မ်ားရွိပါသည္။ တကယ္တမ္းကေတာ့ သူတို႔ကခုမွျဖစ္ပါသည္။ ေရွးေရွးတုံးက စေကၠာမ ဟူသည့္ အတတ္သည္ အမွန္စင္စစ္ Artifical Intelligence ထည့္သြင္းထားသည့္ စက္ရုပ္မ်ား ပင္ မဟုတ္ေပေလာ။ အေရွ႔တိုင္းထံုးစံ အတိုင္း ဆရာစားခ်န္ျခင္း၊ Documentation မေကာင္းျခင္း၊ Opensource မျဖစ္ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ တိမ္ျမဳပ္ ေပ်ာက္ကြယ္သြား ၍ လြန္စြာႏွေျမာစရာေကာင္းသည္။



ျမန္မာ ထန္းဖူးဇာတာ ေဗဒင္ေဆာဖ့္၀ဲ မူရင္း version သည္ online မွာ ယခုတိုင္ေအာင္ရွိပါေသးသည္။ http://horo.mandalayalpha.com/bchart.aspx ျမန္မာစာ ျမင္ရေအာင္ ျမန္မာစာ font ကို download လုပ္ပါ။ http://horo.mandalayalpha.com/Download/Natas___.ttf

အဲဒီေနရာတြင္သင့္ရဲ႕ဇာတာသင္တြက္ၾကည့္ပါ။ မိတ္ေဆြမွာ ထန္းဖူးဇာတာ လက္၀ယ္

ရွိလွ်င္လည္း အခုအြန္လိုင္းက တြက္တဲ့အေျဖနဲ႔ မွန္မမွန္ တိုက္စစ္ၾကည့္ပါ။

အေဟာလံုး၀ မပါပါ။ အတြက္ သက္သက္ျဖစ္သည္။

မူလပိုစ့္ပိုင္ရွင္အား ေက်းဇူးအထူးတင္ရွိပါသည္ခင္ဗ်ား။